Kur'an'a Göre Devlet Yönetimi

Kur’an’da devlet yönetimi ile ilgili ayetlere bakalım.

4:59-Ey iman edenler! Allah'a itaat edin; Rasul'e ve sizden olan ulu-l emr itaat edin. Herhangi bir konuda anlaşmazlığa düşerseniz -eğer Allah'a ve Ahiret Günü'ne inanıyorsanız- onu, Allah'a ve Rasulü'ne götürün. Bu sizin için daha hayırlı ve sonuç olarak daha iyidir.

Ulu-l Emr: Hakim olan/ Egemen/Yöneten/Devlet adamı[1]

Yukarıdaki ayete kullanarak zalim diktatörlere itaat edileceği çıkmaz. Çünkü Kur’an halka zulmeden ve haksızlık yapanlara karşı durulmasını söylemektedir.

42:42-Ancak, halka zulmedenlere ve yeryüzünde haksız yere saldıranlara karşı durulmalıdır. Onlara acı bir azap vardır.

Devlet yöneticisi yanlış bir yaparsa ona isyan etmemiz gerekmektedir. (60:12)

60:12- Ey peygamber, inanan kadınlar sana sığındıklarında, ALLAH'a hiç bir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina etmemek, çocuklarını öldürmemek, bir iftira uydurup getirmemek ve doğru işlerde sana karşı gelmemek üzere yemin edip söz verirlerse onların sözünü kabul et ve onlar için ALLAH'tan bağışlanma dile. ALLAH Bağışlayandır, Rahimdir.

Kur’an’da devlet yönetim şekli Demokrasi olmak zorundadır. Devlet yöneticisi halka yapacağı işin danışmak zorundadır. (42:38-3:159)

42:38-Onlar, Rab'lerinin çağrısına karşılık verirler, namazı gözetirler, işlerini aralarında danışma ile kararlaştırırlar ve kendilerine verdiğimiz rızıklardan yardım için verirler.

3:159-Allah'ın sana bir bağışı olarak onlara yumuşak davrandın. Kaba ve katı yürekli olsaydın çevrenden dağılır giderlerdi. Onları affet, bağışlanmalarını dile ve yapılacak işler hakkında onlara danış. Karar verince de Allah'a güven; Allah güvenenleri sever.

Devlet yöneticisi adalet ile yönetmesi gerekmektedir. (16:90-4:58)

16:90-ALLAH adaleti, iyilik yapmayı ve akrabaya yardım etmeyi emreder. Kötülükten, fenalıktan ve azgınlıktan ise sizi meneder. Öğüt almanız için sizi böyle aydınlatır.

4:58-ALLAH emaneti sahiplerine vermenizi, insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder. ALLAH size ne güzel öğüt veriyor. ALLAH İşitendir, Görendir.

Devlet yönetici gelir adaletini sağlamak zorundadır. Sermayeyi zenginlerin elinde tekelleşmesine izin vermemesi gerekir. (59:7)

59:7-ALLAH'ın o ülkelerin halklarından elçisine ganimet bıraktığı şeyler ALLAH'ın ve elçisinindir. Yani akrabalara, yetimlere, yoksullara ve yolda kalmışlara verilmelidir ki zenginlerinizin arasında tekelleşmesin. Elçinin size verdiğini alın; ancak onun size vermediğinden uzak durun. ALLAH'ı dinleyin. ALLAH'ın cezalandırması çetindir.

Toplum yöneticisini seçerken onun dinine/cinsiyetine/boyuna/posuna/kilosuna/nereli olduğuna bakılmadan sadece onun işin ehli olduğuna bakılır. (4:58)

4:58-ALLAH emaneti sahiplerine vermenizi, insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder. ALLAH size ne güzel öğüt veriyor. ALLAH İşitendir, Görendir.

Emanet: Devlet/Yetki/Kontrol/Güvenlik[2]

Kur’an’a göre devlet idaresinde fikir özgürlüğü olması gerekir. 

2:256-Dinde zorlama yoktur. Artık doğruluk, sapıklıktan ayrılmıştır. Kim ki tağutu (despotları ve şeytani doktrinleri) inkar edip Allah'a inanırsa, kopmaz ve sağlam bir bağa yapışmıştır. Allah İşitir, Bilir.

Kur’an padişahlık/sultanlık/saltanat yönetimi/rejimine karşı çıkmaktadır. (42:38) Emevi , Abbasi ve Osmanlı’nın yönetim şekli ile Kur’an’ın yönetim şekli çelişmektedir. Kur’an’da halifelik sistemi yoktur. Adem konusunda geçen halifelik olayı Adem’den önceki nesil olan Homo Erectus’un yerine geçen bir halifedir.

Halife: Sonra gelen [3]

Adem(Homo Sapiens) Homo Erectus’tan sonra geldiği için “halife” deniliyor. Homo Erectus’a “selef” denir.

Selef: Önce gelen[4]

Yani Adem konusunda halifelik, Adem sonra geldiği için ona halife deniliyor. Aslında ayet çevirenler 2:30 ayetinde geçen “halife” kelimesini “sonra gelen/sonraki nesil” diye çevirse hiçbir sorun kalmayacak. Zalim insanların tahrif ettiği ayete göre “Adem, Allah’ın yeryüzünde temsilci” olduğunu söylemek büyük küfürdür.

---

[1] Hans Wehr 4th ed., page 33-Mufrdat Isfahani Kuran Kavramlari Sozlugu/page97

[2] Dict. of Quran by M.G. Farid, page 36

[3] Hans Wehr 4th ed., page 297

[4] Hans Wehr 4th ed., page 493