Kur'an'a Göre Namaz/Salat

Bu yazıyı yazmadan önce Kur'an'daki bütün salat ile ilgili ayetleri okuyup öyle yazıyı yazdım. Yanlış çıkarımlarım olabilir bende bir beşerim, hata yapabilirim. Buradaki yazı sadece beni bağlar, benim salattan anladığım bunlardır. Verdiğim bütün ayetlerin çevirisi kendime aittir.

Kur'an'da kelime olarak namaz geçmez. Namazı da kapsayan şemsiye kavram olan Salat ifadesi kullanılmaktadır.

Salat kelimesi lügatta; namaz, dua, desteklemek, rahmet gibi anlamlara gelmektedir.

Salat, Muhammed ile başlayan bir ritüel değildir. Salat, İbrahim'den beri var olan bir şeydir.

21:73-Onları önderler yaptık ki bizim emirlerimizi iletirler. Onlara şöyle vahyettik: "İyilikler yapın, salatı kılın ve zekatı verin." Onlar bize kulluk edenlerdi.

Dua olarak salat, örnek olarak şu ayetlerde geçmektedir:

9:84-Onlardan biri ölünce ebediyen ona dua etme. Kabrinin başında da durma! Çünkü onlar Allah'a ve Elçisini inkar ettiler ve yanlış yolda öldüler. 

Yukarıdaki ayette ihtilaf edenler de mevcuttur bu ayeti cenaze namazı olarak anlayanlarda var ancak ben böyle anlamıyorum. Çünkü salât ifadesi fiil olarak kullanıldığında dua/desteklemek için kullanılıyor. 

9:103-Onların mallarında sadaka al ki onunla onları temizleyesin ve arındırasın. Onlara dua et. Senin duan onlar için rahatlama aracıdır. Allah, İşitendir ve Bilendir.

24:41- Evrenlerde ve Dünya'da ne varsa O'nu tesbih ettiklerini görmedin mi? Sıra sıra olan her kuş dualarını ve tesbihlerini bilir. Allah yaptıklarınızı bilir.

Desteklemek olarak Salat ise şu ayetlerde mevcuttur:

33:43-O ve Melekleri, sizi karanlıklardan aydınlığa çıkartmak için size destek olurlar. O müminlere karşı çok şefkatlidir.

33:56-Allah ve Melekleri, peygambere destek olurlar. Ey iman edenler siz de ona destek olun ve tam bir teslimiyet içinde teslim olun.

75:31-Ne doğruladı ve ne de destekledi.

2:238-Salatları karşılıklı olarak koruyun ve en orta salatı da. Allah'a itaati ayakta tutun.

2:238 ayeti yanlış anlaşılan bir ayettir. Yanlış anlaşılmasının sebebi de meal çevirenlerin özensiz ayeti çevirmeleridir. حَافِظُواْ ifadesi müfaale babı şeklindedir. İşteş fiil anlamı katar. Yani karşılıklı yapılan işlerde kullanılır. Bu ayet insanların karşılıklı yaptıkları salatlardan bahsediyor, namazdan bahsetmiyor. Konuyu daha iyi anlamak için aynı bab da bir ayeti daha örnek vereyim:

24:33-فَكَاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فِيهِمْ خَيْرًا(Eğer onlarda bir iyilik bilirseniz karşılıklı olarak yazışın)

Gördüğünüz gibi erkek ve kadın karşılıklı yazışmak için müfaale babı kullanılır. 2:238 ayeti de aynı böyledir. İnsanların birbirleri arasında yaptıkları salattan bahsediyor. 2:238 ayeti insanların birbiri arasında yaptıkları desteklemek/dayanışma/yardımlaşma mevzusundan bahsediyor.

Allah'tan rahmet olarak Salat ise şu ayette geçmektedir:

2:157-Rablerinden rahmet olarak Salatlar vardır. İşte onlar doğru yolda olanlardır.

Namaz olan Salat: 

Namaz olan Salat, Muhammed'den önce de kılındığı için Kur'an şeklinde detayına girmez. Sadece temel kavramlarından bahseder ve tahrif edilen kavramları düzeltir. 

Namaz olan Salat kılınmadan önce abdest alınması gerekir. Eğer su yok ise toprak ile abdest alınır. (5:6-4:43)

Müminlerin önemli özelliklerinden birisi de namaz olan salatlarında devamlı olmalarıdır. (23:9-70:23)

Namaz olan Salatın temel kavramlarından olan rüku ve secde şu ayette bahsedilir.(2:125)

Namaz olan Salat; sarhoşluktan kurtulup ne söylediğinizi anlayıncaya kadar ve cünüplük durumunda kılınmaz.(4:43)

Namaz olan Salatta sadece Allah zikredilir. (20:14)

Namaz olan Salatta orta ses tercih edilir. (17:110)

Savaş ve korku anında namaz kısaltılabilir. (4:101)

Münafıklarda namaz kılarlar ancak onlar namazlarını tembel bir şekilde kılarlar.(4:142)

Salat insanları kötülükten alıkoyar.(29:45)

Namaz olan Salat için iki vakit mevcuttur:

1-Salatul fecr(Fecr/Sabah namazı) 

2-Salatul İşa(Akşam namazı)

Fecr kelimesi Arapça dilinde tan vakti için kullanılır. (Güneş'in ağarması ile Güneş'in tam doğma süresi arasındakini ifade etmek için kullanılır.) İşte sabah namazının vakti de buna delalet eder. 

Akşam namazının süresi ise Güneş'in batışından karanlığın hakim olması süresine kadardır. Akşam namazı için 11:114 ve 17:78 ayetleri mevcuttur.  

11:114-Gündüzün iki ucunda ve gecenin yakınlarında salatı kıl. 

Arapça dilindeki vav harfi sadece atıf için değil aynı zamanda açıklamak, yemin, çoğul yapmak vb içinler de kullanılır. Bu ayette ise benim düşünceme göre açıklamak için kullanılmıştır. Bu söylediğime kanıt olarak da 17:78 ayetine delil getiriyorum. Orada akşam namazının vakti mübin(apaçık) bir şekilde ifade edilmiştir. 

17:78-Güneş'in batışından, gecenin kararmasına kadar salatı kıl...(Akşam namazının vakti)

Namaz olan salatın iki vakit olduğunun en büyük kanıtı 24:58 ayetidir. Allah üç vakit belirliyor ve üç vaktin ikisini vakit namazlarını kullanarak ifade ediyor. Eğer en orta salat(salatul vusta), öğle veyahut ikindi namazı olsaydı Allah bu ayette kullanırdı. Allah 24:58 ayetiyle bize namaz olan salat vakitlerini söylemektedir. 

24:58-Ey iman edenler, sözleşmelerle sahip olduklarınız ve ergenliğe girmemiş olanlar sizden üç vakit için sizden izin istesinler: Sabah namazından önce. Öğle vakti elbiselerinizi çıkardığınız vakit ve akşam namazından sonra. İşte bunlar sizin üç vakittir. Aranızda dolaşıp gelmelerinde herhangi bir günah yoktur. İşte Allah ayetlerini ve mucizelerini size böyle açıklar. Allah, Bilen ve Bilgedir.

Cuma Salatı: 

62:9-Ey iman edenler, cuma günü salat için çağrıldığınız vakit, Allah'ın zikrine koşun. Alışverişi bırakın eğer bilirseniz bu sizin için daha iyidir. 

Gelenek Kur'an'daki 17:79 ayetini tahrif ederek teheccüd namazını uydurmuş. 

17:79-Geceleyin bir kısmı sana ek olarak onunla kalk. Belki Allah sana Makam-ı Mahmud'u verir. 

Yukarıdaki ayette tahrifat olduğu apaçıktır. Ayette geçen به ifadesi bir önceki ayette geçen salata değil, Kur'an'a gider. Eğer salata gitmiş olsaydı ayette بها olması gerekirdi. Gelenek bu kadar açık ayete rağmen kendi menfaati için ayeti tahrif etmiş. Yani teheccüd namazı değil, teheccüd kur'an'ı. 

Rabbimiz yanlışlarımızı düzeltsin ve bizim bilgimizi artırsın.(20:114)